Error message

  • Warning: A non-numeric value encountered in element_children() (line 6738 of C:\www.parlamento.tl\includes\common.inc).
  • Warning: A non-numeric value encountered in element_children() (line 6738 of C:\www.parlamento.tl\includes\common.inc).
  • Warning: A non-numeric value encountered in element_children() (line 6738 of C:\www.parlamento.tl\includes\common.inc).

CONFERÊNCIA DE IMPRENSA, PN SEI FO ATENSAUN NO NAKLOKE NAFATIN BA POVU DURANTE COVID 19

Pagina Inicial»Noticia

Estadu tomak preokupa ho espansaun Covid-19 no nia impaktu ba saúde publika, ba moris sosial no ekonomika sidadaun sira no funsionamentu institutuisaun sira nebe halo servisu ba ema barak nia moris. Estadu foti medidas lobuk ida ona liu husi Estadu Emergensia nebe hanaruk ba dala-11 ona, fo subsidiu emergensia, halao programa Rekoperasaun Ekonomika, fahe Cesta Bazika ba sidadaun sira no agora aplika tan medidas Cerka Sanitaria no konfinamentu obrigatoriu.

Medidas sira ne’e hatudu Estadu nia preokupasaun no vontade atu salva sidadaun sira, mantein atividades bazika ba nesesidades sosial no ekonomika bele funsiona nafatin no atu instituisaun publika no privadu sira funsiona nafatin tuir regras pandemia nian, hodi mantein saude publika no privada labele piora liu tan.

Governu desidi aplika medidas Cerca Sanitaria no konfinamentu obrigatoriu ba dala-rua too dia 2 Abril 2021 iha Munisipiu Dili, no too 29 Marsu 2021 iha Munisipius Baukau no Viqueque. Sidadaun hotu-hotu iha obrigasaun atu kumpri didiak medida hirak ne’e, no la taka dalan ba observasaun kritika objetiva ba aplikasaun medidas sira Governu foti ne’e, no nakloke ba sugestaun nebe kontribui ba hadiak medidas nebe iha no fo benefisiu ba ema hotu-hotu.

Hafoin tetu tiha faktus no fenomenos lobuk ida, Governu deklara Pontu situasaun epidemiologika iha Timor-Leste ho medidas lobuk ida, maibe hau sita deit sira hanesan tuir mai ne’e:

  • Taka movimentu ema sai husi no tama Munisipiu Dili; Bele tolera deit passagem sira nebe ho razaun fundamentada nebe relasiona ho seguransa publika, saude publika, asistensia humanitaria, halo manutensaun ba sistema abastesimentu publiku ka interese publiku;
  • Ema ka sasan sira nebe hetan autorizasaun atu sai husi ka tama ba Dili tenki liu husi Centru Konrolu Integradu terrestre nebe iha parte leste, centru no oeste no fronteira aereo no maritimo nebe loke iha Segunda, Kuarta no Sesta husi tuku 6 dader too tuku 4 loraik;
  • Transporte publiku sira iha Dili laran sei la sirkula.

Nu’udar Prezidenti Parlamentu Nasional no lori Deputado sira hotu nia naran, iha Orgaun Soberania ida ne’e, hau hakarak hatoo no reforsa pontu sira tuir mai:

  1. Parlamentu Nasional nudar orgaun Reprezentante Povu nian kontinua nia atividades rutinas hanesan plenario minimu dala ida semana ida, reuniaun Komisaun, Bancadas no atividades administrativas lao nafatin no tuir regras preventivas Covid-19 no medidas Cerca Sanitaria nian; 
  2. Parlamentu Nasional liu husi Deputadu sira fo atensaun no nakloke nafatin ba povu nia preokupasaun sira no atentu ba implementasaun medidas sira nebe Governu foti, nia vantagens no desvantagens ba povu nian moris no observa mos Governu nia rekursus no kapasidades iha terrenu;
  3. Ita rekonese katak medidas nebe Estadu ka Governu foti hodi prevene no mitiga ka hamenus espansaun no impaktu husi pandemia ne’e laos perfeitu. Nee duni presiza hotu-hotu nia kontribuisaun no kooperasaun hodi fo benefisiu ba ita hotu;
  4. Estadu ka Governu la iha intensaun atu foti medidas nebe estraga fali povu nebe nudar fonte ka hun husi soberania no poder politiku. Karik iha falla ruma iha implementasaun medidas hirak ne’e, halo favor hatoo ba entidades kompetente;
  5. Husu ba sidadaun hotu atu kolabora ho autoridade sira, pessoal saude no seguransa sira nebe servisu no halo sakrifisiu  makas iha terrenu;
  6. Karik iha membru komunidade, kolega servisu ruma ka vizinho ruma sofre ka infetadu, informa kedas ba autoridades saude sira no labele hatudu atitude ka komportamentu diskriminativu hasoru sira;
  7. Alerta no vigilante nafatin ba maneira nebe halo trasmisaun virus, protege-an no protege mos ema seluk;
  8. Alerta no vigilante ba informasaun sira nebe laiha fundamentu ka falsa, boatus sira ka informasaun nebe kria konfuzaun no instabilidade iha komunidade;
  9. Liu husi oportunidade ida ne’e hau hakarak agradese ba pessoal saude, seguransa (PNTL no FFDTL) no seluk  nebe halo servisu iha front line, ba Centro Integrado Gestao de Crise ba itaboot sira nia dedikasaun no sakrifisiu no enkoraja nafatin itaboot sira nia vontade servisu. Husu atu respeita mos sidadaun sira nia preokupasaun no kritikas, no ba sidadaun sira atu respeita mos ita nia maluk sira nebe halao servisu hirak ne’e.

Alerta, vigilante protege-an no protege mos ema seluk.

 

Parlamentu Nasional, 19 Marsu 2021

 

Tags: